کد خبر 5820
تاریخ انتشار: ۱۶ شهریور ۱۳۸۹ - ۱۲:۴۲

مديرکل آژانس بين‌المللي انرژي اتمي در گزارش جديد خود درباره برنامه هسته‌اي ايران بر نبود انحراف در فعاليتهاي هسته‌اي تهران تاکيد کرد.

به گزارش مشرق به نقل از فارس، "يوکيو آمانو " مدير کل ژاپني آژانس بين‌المللي انرژي اتمي گزارش جديد خود درباره برنامه هسته‌اي ايران را دوشنبه شب منتشر کرد که متن کامل آن به شرح زير است:

***

اجراي توافقنامه پادمان‌هاي ان‌پي‌تي و مفاد مرتبط با قطعنامه‌هاي شوراي امنيت در جمهوري اسلامي ايران

گزارش مديرکل

1. اين گزارش مديرکل به شوراي حکام و ،بطور موازي، به شوراي امنيت درباره اجراي توافقنامه پادمان‌هاي ان‌پي‌تي و مفاد مرتبط با قطعنامه‌هاي شوراي امنيت در جمهوري اسلامي ايران است. اين گزارش به تحولات پس از گزارش قبلي در مي 2010 مي‌پردازد.

2. شوراي امنيت در 9 ژوئن 2010 قطعنامه 1929 (2010) را تصويب کرد که بر اساس آن:

* شوراي امنيت تاييد کرد که ايران به درخواست‌هاي شوراي حکام نپرداخته و از قطعنامه‌هاي 1696 (2006), 1737 (2006), 1747 (2007)، 1803 (2008) شوراي امنيت پيروي نکرده است.

* شوراي امنيت تاييد کرد که ايران، بدون تاخير بيشتر، بايد اقدامات درخواست شده توسط شوراي حکام در قطعنامه‌هاي GOV/2006/14 و GOV/2009/82 را انجام دهد.

* شوراي امنيت بر اين نکته صحه گذاشت که ايران، بدون تاخير بيشتر، بايد اقدامات تصريح شده در بند 2 قطعنامه 1737 (2006) (تعليق تمام فعاليتهاي بازفرآوري و مرتبط غني‌سازي بعلاوه کار بر روي فعاليتهاي مرتبط رآکتور آب سنگين) را انجام دهد.

* شوراي امنيت مجدد تصريح کرد که ايران بايد بطور کامل با آژانس بين‌المللي انرژي اتمي در زمينه تمام مسائل باقيمانده به ويژه آنهايي که نگراني‌ها درباره ابعاد احتمالي نظامي برنامه هسته‌اي ايران را افزايش مي‌دهند، همکاري کند که اين همکاري شامل تامين دسترسي به تمام سايتها، تجهيزات، اشخاص و مدارک مورد درخواست آژانس مي‌شود؛

* شوراي امنيت تصميم گرفت که ايران بايد، بدون تاخير، به توافق پادمان‌هاي خود بطور کامل و بدون هيچگونه شرطي پايبند باشد که اين شامل بکارگيري کد تعديل شده 3.1 ترتيبات اجرايي مي‌شود؛ اين شورا از ايران خواست تا موکدا مطابق با مفاد پروتکل الحاقي اقدام کرده و سريعا آن را بپذيرد؛ شوراي امنيت تاکيد کرد که مطابق ماده 24 و 39 توافق پادمان‌هاي ايران، توافق پادمان‌هاي ايران و ترتيبات اجرايي آن شامل کد تعديل شده 3.1 بطور يکجانبه توسط ايران قابل اصلاح يا تغيير نيستند. شورا خاطر نشان کرد که مکانيزمي در توافق براي تعليق هر يک از مفاد ترتيبات اجرايي وجود ندارد؛

* شوراي امنيت مجدد تاکيد کرد که ايران مطابق با الزامات خود تحت قطعنامه‌هاي قبلي مبني بر تعليق تمام فعاليتهاي مرتبط غني‌سازي، رآکتور آب سنگين و بازفرآوري، نبايد کار ساخت و ساز در هر يک از تاسيسات جديد غني‌سازي اورانيوم، بازفرآوري يا مرتبط با آب سنگين را آغاز کند و بايد هر گونه ساخت و ساز در حال جريان چنين تاسيساتي را متوقف کند.

* شوراي امنيت از مديرکل خواست تا تمام گزارشهاي مديرکل درباره بکارگيري پادمان‌ها در ايران را به شوراي امنيت انتقال دهد؛

* شوراي امنيت از مديرکل خواست تا طي 90 روز گزارشي را درباره اينکه آيا ايران تعليق تمام فعاليتهاي ذکر شده در قطعنامه1737 (2006) را اجرايي کرده و به تعليق آنها ادامه داده است يا نه، تهيه کند. شوراي همچنين از مديرکل خواست تا گزارشي را درباره روند پايبندي ايران به تمام گامهاي مورد نياز شوراي حکام و به ساير مفاد قطعنامه‌هاي 1737 (2006), 1747 (2007), 1803 (2008) و 1929 (2010) تهيه کند.

A. فعاليتهاي مرتبط غني‌سازي فعلي

A.1. نطنز: تاسيسات غني‌سازي سوخت و تاسيسات غني‌سازي آزمايشي سوخت

3. تاسيسات غني‌سازي سوخت: دو سالن آبشاري در تاسيسات غني‌سازي سوخت وجود دارند: سالن آبشاري A و سالن آبشاري B. با توجه به اطلاعات طراحي ارائه شده توسط ايران، 8 واحد (واحدهاي A21 تا A28) براي توليد سالن A، با 18 آبشار در هر واحد برنامه‌ريزي مي‌شوند. اطلاعات طراحي مفصلي درباره سالت توليد B ارائه نشده است.

4. ايران در 28 آگوست 2010 گاز هگزا فلورايد اورانيوم طبيعي (يواف6) را به 17 آبشار واحد A24، 6 آبشار واحد A26 در تاسيسات غني‌سازي سوخت تزريق مي‌کرد. تمام 18 آبشار واحد A28 و آبشار باقيمانده واحد A24 و باقي 12 آبشار واحد A26 ( شش آبشاري که تحت خلأ بودند) همچنين نصب شدند، اما هگزا فلورايد اورانيوم در آنها تزريق نمي‌شد. تا‌ آن تاريخ، تمام سانتريفيوژهاي نصب شده شامل ماشين‌هاي IR-1، که از آن 164 عدد در هر آبشار وجود دارد، هستند. کار نصب در واحدهاي A21، A22، A23، A25 و A27 ادامه داشت اما هيچ سانتريفيوژي نصب نشده بود. تا تاريخ 28 آگوست 2010، هيچ کار نصبي در سالن توليد B نشده بود.

5. آژانس در 22 نوامبر 2009 يک راستي‌آزمايي فهرست اقلام فيزيکي در تاسيسات غني‌سازي سوخت انجام داد. آژانس با مدنظر قرار دادن اطلاعات جديد ارائه شده توسط ايران، به ارزيابي خود از تعادل مواد براي دوره 18 نوامبر 2008 تا 22 نوامبر 2009 ادامه مي‌دهد. ايران در نامه‌هايي به تاريخ 9 آگوست 2010 و 17 آگوست 2010 به آژانس اطلاع داد که مقدار مواد هسته‌اي در تاسيسات را کم تخمين زده بود و يک برآورد بازبيني شده را ارائه کرد. ايران همچنين درباره اينکه چگونه قصد داشت سيستم حسابداري مواد هسته‌اي تاسيسات را بهبود بخشد، به آژانس اطلاع داد. آژانس تا زماني که ارزيابي آن کامل شود، نمي‌توان تعادل مواد هسته‌اي را تاييد کند.

6. ايران تخمين زده است که بين 23 نوامبر 2009 و 6 آگوست 2010، 995 کيلوگرم ديگر يواف6 با درصد غناي پايين توليد کرده است، که بنابراين مجموع توليد يواف6 با درصد غناي پايين از فوريه 2007 تا کنون به دو هزار و 803 کيلوگرم مي‌رسد. مواد هسته‌اي در تاسيسات غني‌سازي سوخت (شامل تزريق، محصول و دور‌ريز) بعلاوه تمام آبشارهاي نصب شده و ايستگاههاي تزريق و تخليه تحت نظارت و کنترل آژانس باقي هستند. آژانس در نامه‌اي به تاريخ 19 جولاي 2010، شماري از اتفاقات شامل شکستن مهر و موم توسط اپراتور در تاسيسات غني‌سازي سوخت را به ايران يادآوري کرد. ايران در نامه‌اي به تاريخ 9 آگوست 2010 اطلاعات بيشتري را درباره اين اتفاقات ارائه کرده و اعلام کرد که شکستن مهر و موم‌ها اتفاقي بوده و "تمام توصيه‌ها و آموزش‌هاي لازم به اپراتور به منظور مراقبت و کنترل بيشتر در اين زمينه ارائه شده است. " نتايج پادمان‌هاي شکستن مهر و موم‌ها توسط آژانس و بر اساس تکميل راستي‌آزمايي فهرست اقلام فيزيکي بعدي که در حال حاضر براي اکتبر 2010 برنامه‌ريزي شده است، ارزيابي خواهد شد.

7. آژانس از فوريه 2007 شمار زيادي نمونه‌هاي محيطي در تاسيسات غني‌سازي سوخت گرفته است که نتايج آنها نشان از سطح غني‌سازي اورانيوم کمتر از 5 درصد اورانيوم 235 دارد. در يک نتيجه جديد، تعداد کمي از موادي از نمونه‌هاي گرفته شده در ناحيه آبشاري با سطح غني‌سازي بين 5 درصد و 7.1 درصد اورانيوم 235 تشخيص داده شدند که اين ميزان بيشتر از سطح اعلام شده در پرسشنامه اطلاعات طراحي بود. آژانس در نامه‌اي به تاريخ 13 آگوست 2010 به ايران درباره اين موضوع اطلاع داد و توضيحاتي را در اين زمينه خواستار شد. ايران در نامه‌هايي به تاريخ 17 آگوست 2010 و يکم سپتامبر 2010 توضيحات احتمالي را به همراه نکات تاييد کننده، براي حضور اين مواد ارائه کرد. توضيحات ايران با يافته‌هاي آژانس مغاير نيست.

8. تاسيسات غني‌سازي آزمايشي سوخت: تاسيسات غني‌سازي آزمايشي سوخت يک مرکز تحقيق و توسعه و يک مرکز آزمايشي توليد اورانيوم با درصد غناي پايين است که براي اولين بار در اکتبر 2003 عملياتي شد. اين تاسيسات يک سالن دارد که مي‌تواند 6 آبشار را در خود جاي دهد. آبشارهاي 1 و 6 که هر کدام مي‌توانند 164 ماشين داشته باشند، به منظور توليد اورانيوم با درصد غناي پايين که تا 20 درصد اورانيوم-235 غني‌سازي مي‌شوند، طراحي مي‌شوند. بخش ديگر سالن آبشار به عنوان ناحيه تحقيق و توسعه طراحي مي‌شوند.

9. در ناحيه تحقيق و توسعه تاسيسات غني‌سازي آزمايشي سوخت، بين تاريخ 22 مي 2010 و 20 آگوست 2010، مجموع 84 کيلوگرم يواف6 طبيعي به يک آبشار IR-4 با 20 دستگاه، آبشار IR-2m با 20 دستگاه و سانتريفيوژهاي تکي IR-1، IR-2m و IR-4 تزريق شد. در اين ناحيه هيچ اورانيوم با درصد غناي پايين تخليه نمي‌شود چونکه محصول و دورريز اين فعاليت تحقيق و توسعه در پايان فرآيند باز ترکيب مي‌شوند.

10. ايران در 9 فوريه 2010 تزريق يواف6 با درصد غناي پايين را به آبشار يک با هدف اعلام شده مبني بر توليد يواف6 غني‌شده تا 20 درصد اورانيوم 235 به عنوان سوخت رآکتور تحقيقاتي تهران، آغاز کرد. ايران متعاقبا به آژانس اطلاع داد که قصد دارد يک آبشار دوم IR-1 با 164 دستگاه (6 آبشاري) را در تاسيسات غني‌سازي آزمايشي سوخت نصب کرده و آن را به آبشار يک و با هدف کاهش دورريز غني‌سازي از 2 درصد به 0.7 درصد اورانيوم235 متصل کند. افزايش سطح غني‌سازي و همچنين ارتباط دو آبشار مستلزم رويکرد جديد پادمان‌ها بود که از 15 مه 2010 اجرا شده است.

11. ايران طي نامه‌اي که در تاريخ 30 ژوئن 2010 نوشته شده بود، به آژانس اتمي اطلاع داد که قصد دارد تزريق اورانيوم با درصد غناي پايين به آبشارهاي 1 و 6 متصل شده را آغاز کند و بر همين اساس نيز از آژانس درخواست کرد تا ترتيباتي را مجددا اتخاذ کند که به ايران اجازه دهد تا اين دو آبشار را طبق برنامه راه‌اندازي کند. آژانس نيز در تاريخ 3 ژوئيه 2010 به اين درخواست جامه عمل پوشاند. ايران در تاريخ 17 ژوئيه 2010 به آژانس اطلاع داد که تزريق دورريزها به آبشار 6 از آبشار 1 را در تاريخ 13 ژوئيه 2010 آغاز کرده است.

12. ايران تخمين زده است که در تاريخ 9 فوريه تا 20 آگوست 2010، مجموعاً حدود 310 کيلوگرم هگزا فلوريد اورانيوم غني‌شده در تأسيسات غني‌سازي سوخت به آبشار1 تزريق شد و 22 کيلوگرم هگزا فلوريد اورانيوم غني‌شده تا "اورانيوم-235 " 20 درصد نيز توليد شد. هگزا فلوريد اورانيوم توليد شده به طور مرتب توسط ايران از آبشار1 تخليه و به درون سيلندري با گنجايش حدود 25 کيلوگرم هگزا فلوريد اورانيوم بارگذاري مي‌شود. اين مواد تحت نظارت و بازرسي آژانس است. ايران اعلام کرده است که وقتي ظرفيت اين سيلندر تکميل مي‌شود، پس از آنکه آژانس اتمي از اين مواد براي انجام تحليل تخريبي نمونه‌برداري کرد، هگزا فلورايد اورانيوم موجود در آن را همگن خواهد کرد.

13. از تاريخ 7 آوريل 2010 به بعد، نتايج نمونه‌هاي محيطي گرفته‌شده از تأسيسات غني‌سازي آزمايشي سوخت نشان مي‌دهد که در اين تأسيسات، مراحل غني‌سازي از حداکثر سطح غني‌سازي مطرح شده در پرسشنامه اطلاعات طراحي (که کمتر از 20 درصد غني‌سازي اورانيوم-235 است) فراتر نرفته است.

A.2. قم: تأسيسات غني‌سازي سوختي فردو

14. ايران در سپتامبر 2009، به آژانس اتمي اطلاع داد که در حال ساخت تأسيسات غني‌سازي سوختي فردو است که در نزديکي شهر قم واقع شده است. آژانس تأييد کرد که تأسيسات غني‌سازي سوختي فردو با هدف در بر گرفتن 16 آبشار با مجموع حدود 3 هزار سانتريفيوژ ساخته شده است.

15. آژانس اتمي چندين‌ بار از ايران خواسته است تا اطلاعات بيشتري را در رابطه با زمانبندي مراحل طراحي و ساخت تأسيسات غني‌سازي سوختي فردو به همراه هدف اوليه اين سايت ارائه دهد. ايران نيز در پاسخ به اين درخواست اعلام کرده است که "مکان اين سايت [در نزديکي قم] از ابتدا به عنوان منطقه کلي پناهگاه‌هاي احتمالي پدافند غيرعامل با موارد کاربرد گوناگون در نظرگرفته شده است. سپس اين مکان در نيمه دوم سال 2007، براي ساخت اين تأسيسات غني‌سازي در نظر گرفته شده است ". آژانس اتمي نيز بر ضرورت دسترسي به شرکت‌هاي دخيل در طراحي و ساخت‌وساز تأسيسات غني‌سازي فردو تأکيد کرده است. آژانس به ايران اطلاع داده است که اطلاعات بسيار زيادي از تعدادي از منابع دريافت کرده است که نشان مي‌دهد کار طراحي اين تأسيسات در سال 2006 آغاز شده بود. ايران در تاريخ 4 ژوئن 2010، در نامه‌اي به مديرکل آژانس اعلام کرد که "هيچ مبناي قانوني " که طبق آن آژانس بتواند اطلاعات مربوط به زمانبندي و هدف ايجاد تأسيسات غني‌سازي فردو را درخواست کند، وجود ندارد و آژانس نيز "ملزم به مطرح کردن هيچ سؤالي فراتر از توافق پادمان‌ها نيست ". آژانس اتمي معتقد است که سؤالاتي که مطرح کرده است در چارچوب توافق پادمان‌ها است و اطلاعات درخواست شده نيز براي تأييد زمانبندي و هدف اصلي تأسيسات غني‌سازي سوختي فردو توسط آژانس اتمي به منظور ايجاد اطمينان از اين امر که اظهارات ايران کامل و صحيح است، ضروري است.

16. ايران در پاسخ به درخواست آژانس مبني بر ارائه پرسشنامه کامل اطلاعات طراحي تأسيسات غني‌سازي سوختي فردو، ضمن تسليم نامه‌اي به مديرکل آژانس در تاريخ 4 ژوئن 2010، اعلام کرد که "به تعهدات خود در ارتباط با پرسشنامه اطلاعات طراحي تأسيسات غني‌سازي سوختي فردو تحت توافقنامه پادماني خود عمل کرده است ". آژانس اتمي چندين بار به ايران اطلاع داده است که معتقد است بر اساس وضعيت کنوني ساخت‌وساز اين تأسيسات، اطلاعات بيشتري بايد در اختيار ايران قرار گيرد و اين اطلاعات بايد در پرسشنامه اطلاعات طراحي گنجانده شود.

17. آژانس اتمي از ماه اکتبر سال 2009 به طور متوسط هر ماه يک راستي‌آزمايي اطلاعات طراحي در تأسيسات غني‌سازي سوختي فردو به انجام رسانده است. آژانس تأييد کرده است که ساخت‌وساز اين تأسيسات در حال جريان است. از 28 آگوست 2010 به بعد هيچ سانتريفوژي وارد اين تأسيسات نشده است. در نتايج نمونه‌هاي محيطي گرفته شده در تأسيسات غني‌سازي سوختي فردو تا تاريخ 16 فوريه 2010 به هيچ عنوان هيچ نشانه‌اي از وجود اورانيوم غني‌شده نبود.

A.3. ديگر فعاليت‌هاي مرتبط غني‌سازي

18. با توجه به اظهارات ايران در تاريخ 7 فوريه 2010 مبني بر اينکه فناوري غني‌سازي اورانيوم ليزري در اختيار دارد و همچنين اظهارات اين کشور در تاريخ 9 آوريل 2010 در ارتباط با توسعه نسل سوم سانتريفيوژها، آژانس اتمي طي نامه‌اي به ايران در تاريخ 18 آگوست 2010 بر درخواست پيشين خود مجددا تأکيد کرد مبني بر اينکه ايران امکان دسترسي به مکان‌هاي بيشتر مرتبط با توليد سانتريفيوژها، تحقيق و توسعه در خصوص غني‌سازي اورانيوم (شامل غني‌سازي ليزري) و فعاليت‌هاي مرتبط با اکتشاف و آسياب اورانيوم را [براي آژانس] فراهم آورد. ايران در پاسخ به اين درخواست در تاريخ 21 آگوست 2010، هيچ يک از اطلاعات درخواستي را در اختيار آژانس قرار نداد و در عوض تأکيد کرد که به "همکاري خود با آژانس تحت توافقنامه پادمان‌هاي خود ادامه مي‌دهد ".

A.فعاليت‌هاي بازفرآوري

19. آژانس اتمي به نظارت بر استفاده از سلول‌هاي داغ در راکتور تحقيقاتي تهران و تأسيسات توليد راديوايزوتوپ موليبدنيوم، يد و زنون (MIX) ادامه داده است. آژانس يک بازرسي و يک راستي‌آزمايي اطلاعات طراحي را در راکتور تحقيقاتي تهران در تاريخ اول آگوست 2010 و همچنين يک راستي‌آزمايي اطلاعات طراحي در تأسيسات توليد راديو ايزوتوپ موليبدنيوم، يد و زنون نيز در تاريخ 31 ژوئيه 2010 انجام داده است. هيچ نشانه‌اي از فعاليت‌هاي مرتبط با بازفرآوري در اين تأسيسات وجود نداشت. در حاليکه ايران اعلام کرده است هيچ گونه فعاليت‌ مرتبط با بازفرآوري در اين کشور ندارد، آژانس اين امر را فقط در ارتباط با اين دو تأسيسات مي‌تواند تأييد کند، همانگونه که پروتکل الحاقي ايران اجرا نشده است.

B.پروژه‌هاي مرتبط با راکتور آب سنگين

20. همانگونه که در گزارش‌هاي پيشين مديرکل آژانس اشاره شد، آژانس، آنچنان که شوراي امنيت ملزم دانسته بود، درخواست کرده است که ايران ترتيبات لازم را اتخاذ کند تا دسترسي هر چه سريعتر آژانس به موارد زير را مهيا کند: مرکز توليد آب سنگين؛ آب سنگين ذخيره شده در تأسيسات تبديل اورانيوم به منظور نمونه‌برداري؛ و هر مکان ديگري در ايران که پروژه‌هاي مرتبط آب سنگين در حال انجام هستند. ايران در پاسخ خود به تاريخ 10 فوريه 2010 اعلام کرد که درخواست‌هاي آژانس "از آنجايي که فراتر از توافق پادمان‌هاي ما است، هيچ مبناي قانوني ندارد " و همچنين اين درخواست‌ها فراتر از قطعنامه‌هاي مرتبط شوراي امنيت است که "تنها خواستار راستي‌آزمايي تعليق است ". ايران همچنين اعلام کرد که فعاليت در پروژه‌هاي مرتبط با آب سنگين را به حالت تعليق در نياورده است. ايران تا آن تاريخ دسترسي درخواست‌شده را مهيا نکرده است.

21. در 2 آگوست 2010، آژانس يک راستي‌آزمايي اطلاعات طراحي در راکتور IR-40 در اراک انجام داد. آژانس تأييد کرد که ساخت‌وساز اين تأسيسات در حال انجام است و ساخت‌وساز ساختمان‌هاي غيرنظامي تقريبا کامل و برخي تجهيزات مهم در اين تأسيسات نصب شده است. تجهيزات نصب شده شامل جرثقيل اصلي در ساختمان راکتور و فشارسنجي براي سيستم خنک‌کننده راکتور مي‌شود. بنا به اعلام ايران، راه‌اندازي راکتور IR-40 هم‌اکنون براي شروع در سال 2013 طراحي شده است. در ساختمان پرتوشيمي، سازه بتوني براي سلول‌هاي داغ آماده بود، اما هيچ پنجره سلول داغ يا بازوي مکانيکي حاضر نبود.

22. بر اساس تصاوير ماهواره‌اي، به نظر مي‌رسد تأسيسات توليد آب سنگين (HWPP) مجددا در حال فعاليت است. با اين وجود، بدون دسترسي به تأسيسات توليد آب سنگين، آژانس قادر به تأييد اظهارات ايران مبني بر به تعليق در نياوردن فعاليت روي پروژه‌هاي مرتبط با آب سنگين نخواهد بود و در نتيجه نمي‌تواند گزارش کاملي را در اين زمينه ارائه دهد.


D. تبديل اورانيوم و توليد سوخت

23. آژانس ارزيابي خود از نتايج راستي‌آزمايي فهرست اقلام فيزيکي در تاسيسات تبديل اورانيوم اصفهان در تاريخ 30 مارس 2010 را نهايي کرد و اين نتيجه حاصل شد که فهرست اقلام مواد هسته‌اي در تاسيسات تبديل اورانيوم اصفهان از سوي ايران و در راستاي آن نتايج اظهار گرديده است، در چارچوب ابهامات اندازه گيري که معمولا به همراه تاسيسات تبديل با خصوصيات مشابه وجود دارد.

24. آژانس در تاريخ 4 آگوست 2010 يک راستي‌آزمايي اطلاعات طراحي در تاسيسات تبديل اورانيوم اصفهان انجام داد. در آن زمان، اين تاسيسات هنوز در مرحله تعمير و نگهداري قرار داشت. ايران در نامه‌اي به تاريخ 4 جولاي 2010 آژانس را مطلع ساخت که تاسيسات تبديل اورانيوم اصفهان عمليات کامل خود را در تاريخ 23 سپتامبر 2010 از سر خواهد گرفت. به دليل آنکه هيچ هگزا فلورايد اورانيومي (يواف‌6) از 10 آگوست 2009 در تاسيسات تبديل اورانيوم اصفهان توليد نشده است، مقدار کلي اورانيوم به شکل هگزا فلورايد اورانيوم در اين تاسيسات از مارس 2004، 371 تن باقي مانده است (مقداري از آن به تاسيسات غني سازي سوختي و تاسيسات غني‌سازي آزمايشي سوخت منتقل شده است) که تحت نظارت و مهار آژانس است.

25. در طي راستي‌آزمايي اطلاعات طراحي در تاريخ 4 آگوست 2010، ايران آژانس را از نصب تجهيزات در تاسيسات تبديل اورانيوم اصفهان براي تبديل هگزافلورايد اورانيوم غني شده تا اورانيوم-235 بيست درصد به اکسيد اورانيوم (U3O8) مطلع ساخت که براي توليد سوخت براي راکتور تحقيقاتي تهران مورد نياز است و در نوامبر 2010 شروع به کار مي‌کند. ايران در نامه‌اي به تاريخ 17 آگوست 2010، آژانس را مطلع ساخت که آزمايشاتي در خصوص تبديل هگزافلورايد اروانيوم به اکسيد اورانيوم (U3O8) با استفاده از هگزافلورايد مصرف شده در تاسيسات تبديل اورانيوم اصفهان در سپتامبر 2011 آغاز خواهد کرد.

26. ايران در نامه‌اي به تاريخ 28 ژوئن 2010، يک پرسشنامه‌ اطلاعات طراحي به روز شده براي مرکز توليد سوخت به آژانس ارائه داد که در آن اعلام کرده بود توليد سوخت براي راکتور تحقيقاتي تهران در بخشي از يک ساختمان در تاسيسات تبديل اورانيوم اصفهان انجام خواهد شد. ايران در نامه‌اي به تاريخ 17 آگوست 2010 به آژانس اعلام کرد که در نظر دارد تجهيزات براي توليد سوخت راکتور تحقيقاتي تهران را در نوامبر 2010 نصب کند. آژانس در سوم آگوست 2010 يک راستي‌آزمايي فهرست اقلام فيزيکي و يک راستي‌آزمايي اطلاعات طراحي در مرکز توليد سوخت انجام داد و تاييد کرد که هيچ مجموعه، ميله، صفحه‌هاي سوختي جديد براي راکتور IR-40 توليد نشده است.

E. ديگر فعاليت‌ها

27. ايران در نامه‌اي به تاريخ 9 آگوست 2010 به آژانس اطلاع داد که انتقال سوخت جديد به ساختمان اصلي راکتور در نيروگاه برق هسته‌اي بوشهر را آغاز مي‌کند. همانگونه که در گزارش قبلي مدير کل آژانس بين‌المللي انرژي اتمي آمده است، ايران آژانس را مطلع ساخت که يک آزمايش فني از مجوعه سوختي را پيش از بارگذاري آنها در قلب راکتور انجام خواهد داد. آژانس در تاريخ 21 آگوست تاييد کرد که انتقال سوخت جديد به ساختمان راکتور آغاز شده و فعاليت‌هاي راستي آزمايي مجدد خود را از شروع کرده است.

28. لابراتوار تحقيقاتي چندمنظوره جابر ابن حيان در مرکز تحقيقات هسته‌اي تهران واقع است و يک لابراتوار تحقيقاتي شيمي غيرهسته‌اي است. آژانس در تاريخ 31 جولاي 2010 يک راستي‌آزمايي اطلاعات طراحي و يک راستي‌آزمايي فهرست اقلام فيزيکي در لابراتوار جابر ابن حيان انجام داد، که در طي آن ايران مجددا آنچه را در راستي‌آزمايي اطلاعات طراحي 14 آوريل 2010 اعلام کرده بود، تکرار کرد به ويژه فعاليت‌هاي لابراتوار جابر ابن حيان که مرتبط با "يک پروژه تحقيقاتي با هدف صرفا مطالعه رفتار الکتروشيميايي يون يورانيل در محلول يونيک " بود، که در آن از يک محلول نيترات يورانيل استفاده مي‌شود. ايران همچنين اعلام کرده است که اين فعاليت‌هاي آزمايشگاهي هنوز آغاز نشده است. آژانس اتمي به نظارت بر فعاليت‌هاي تحقيق و توسعه ايران در اين تاسيسات ادامه مي‌دهد.

29. بر اساس تصاوير ماهواره‌اي، آژانس ارزيابي مي‌کند که فعاليت‌هاي مربوط به اکتشاف و تغليظ اورانيوم در منطقه مجتمع توليد اورانيوم بندر عباس ادامه دارد و اينکه فعاليت‌هاي ساخت و ساز در مجتمع توليد کيک زرد اردکان و در معدن اورانيوم ساغند ادامه دارد.

F. اطلاعات طراحي

همانگونه که در گزارش‌هاي پيشين مدير کل آژانس شرح داده شده، متن تعديل شده بخش عمومي ترتيبات تکميلي موسوم به کد 3.1 براي توافق پادماني ايران که در سال 2003 به موافقت ايران رسيده‌، هنوز پابرجاست، با اين همه ايران در سال 2007 تصميم به تعليق اجراي آن گرفت. با وجود آنکه آژانس در موارد زيادي، به ايران يادآوري کرده است که ملزم به ارائه اطلاعات طراحي بر اساس کد تعديل شده 3.1 است، ايران اجراي کد تعديل شده 3.1 را از سر نگرفته است که مطابق با تعهد آن بر اساس ترتيبات تکميلي نيست. ايران تنها کشور با فعاليت‌هاي هسته‌اي چشمگير است که داراي يک توافقنامه پادماني جامع پابرجاست که مفاد کد تعديل شده 3.1 را اجرا نمي‌کند.

31. در مورد هر دو تاسيسات دارخوين و تاسيسات غني سازي سوخت فردو،‌ ايران در موعد مقرر تصميم ساخت يا اجازه ساخت اين تاسيسات را همانگونه که در کد تعديل شده 3.1 آمده اطلاع رساني نکرده است و فقط به ارائه اطلاعات طراحي محدود آن تاسيسات اکتفا کرده است. ايران همچنين اطلاعات طراحي به روز شده راکتور IR-40 را فراهم نکرده است.

32. آژانس در نامه‌اي به تاريخ 18 ژوئن 2010 از ايران درخواست کرده است تا اظهارات علي اکبر صالحي معاون رئيس جمهوري و رئيس سازمان انرژي اتمي ايران به يک خبرگزاري ايراني را تاييد کند که گفته بود ايران در حال طراحي راکتوري شبيه راکتور تحقيقاتي تهران براي توليد راديوايزوتوپ‌هاست. در همان نامه آژانس همچنين درخواست کرد در صورتيکه تصميم ساخت تاسيسات هسته‌اي جديد توسط ايران اتخاذ شده است، ايران اطلاعات بيشتري در خصوص طراحي و برنامه ساخت آن تاسيسات ارائه کند. ايران در پاسخ آن نامه به تاريخ 23 ژوئن 2010، مجددا تاکيد کرد که به همکاري خود با آژانس بر اساس موافقتنامه پادماني آن ادامه مي‌دهد.

33. علي اکبر صالحي در تاريخ 16 آگوست 2010 اعلام کرد که "مطالعه بر روي مکان 10 مرکز غني سازي اورانيوم " پايان يافته است و اينکه "ساخت و ساز يکي از اين تاسيسات تا پايان سال جاري ايراني يعني مارس 2011 آغاز خواهد شد يا ابتداي سال آينده ". در نامه‌اي به تاريخ 19 آگوست 2010 آژانس از ايران درخواست کرد تا اطلاعات طراحي اوليه آن تاسيسات را ارائه کند. ايران در پاسخ خود به تاريخ 21 آگوست 2010 اطلاعات درخواست شده را ارائه نداد و تنها اعلام کرد که اطلاعات لازم را در "زمان مقرر " در اختيار آژانس قرار خواهد داد. اين تماس‌هاي اخير بين ايران و آژانس به دنبال موارد مشابه مرتبط با بيانات عمومي مقامات ايران در رابطه با ساخت و ساز احتمالي تاسيسات هسته‌اي جديد است. ايران همچنين اعلام کرد اظهارات در خصوص اطلاعات طراحي که در پاراگراف‌هاي 30 تا 33 گزارش‌ قبلي مدير کل (GOV/2010/28) آمده است، "هيچگونه اساس قانوني " ندارد.

34. اصلاح تاسيسات غني‌سازي آزمايشي سوخت براي توليد اورانيوم غني شده تا 20 درصد به صورت اورانيوم-235 مرتبط با اهداف پادماني، از جانب ايران در زمان لازم به اطلاع آژانس نرسيده است تا آژانس روش‌هاي پادماني آن را تطبيق دهد، همانطور که ماده 45 توافق پادماني ايران خواسته شده است.

G. تعيين بازرسان

35. ايران در نامه‌اي به تاريخ 3 ژوئن 2010 به مدير کل آژانس اتمي اعلام کرد، از حالا به بعد در صورتيکه اطلاعات محرمانه‌اي که بر اساس اجراي توافق پادماني آن در اختيار آژانس قرار گرفته است به هر دليلي به بيرون "درز " پيدا کند و يا به دست رسانه‌ها برسد؛ در اولين واکنش انتصاب بازرس يا بازرسان مرتبط کن لم يکن تلقي خواهد شد. ايران در نامه‌اي به تاريخ 10 ژوئن 2010 به مدير کل آژانس، با اشاره به "اظهارات اشتباه و نادرست در پاراگراف 28 " گزارش قبلي مدير کل (GOV/2010/28)، به اطلاع آژانس رساند که به انتصاب دو بازرسي که اخير بازرسي‌هايي را در ايران انجام داده‌اند، اعتراض دارد.

36. در حاليکه بر اساس توافق پادماني، ايران اجازه اعتراض به انتصاب بازرسان آژانس را دارد، آژانس اين مورد را بر اين اساس رد کرد که ايران به دنبال توجيه اعتراض خود در اين مورد بوده است. آژانس اعتماد کامل به حرفه‌اي گرايي و بي طرفي بازرسان مورد نظر دارد همانگونه که در خصوص تمام بازرسان به همين گونه است، و تاييد مي‌کند که گزارش قبلي مدير کل در خصوص اجراي پادمان‌ها در ايران (GOV/2010/28) کاملا دقيق و صحيح است.

37. در جلسه‌اي با نماينده دائم ايران در آژانس اتمي در تاريخ 20 جولاي 2010، آژانس به اطلاع وي رساند که اعتراض مکرر توسط ايران به انتصاب بازرسان مجرب در زمينه چرخه و تاسيسات سوخت هسته‌اي ايران در روند بازرسي مانع ايجاد مي‌کند و بنا بر اين از توانايي آژانس براي اجراي پادمان‌هاي موثر و کارآمد در ايران مي‌کاهد. در اين خصوص، در همان جلسه، آژانس مجدد تقاضا کرد که ايران تصميم 16 ژانويه 2007 خود در زمينه درخواست از آژانس براي ملغي کردن انتصاب 38 بازرس آژانس را مورد بازبيني مجدد قرار داده و همچنين در زمينه تقاضاهاي خود (مربوط به سال 2006) براي کن لم يکن کردن انتصاب 4 بازرس ديگر که مجرب در اجراي بازرسي هستند، دوباره تصميم گيري کند. آژانس در عين حال که از ايران به دليل پذيرفتن پنج بازرس ديگر (در نامه‌هايي از ايران به تاريخ 14 آوريل 2010 و 16 آگوست 2010) تشکر مي‌کند، همچنان از ايران درخواست مي‌کند تا اعتراض خود به انتصاب بازرسان مجرب در زمينه چرخه و تاسيسات سوخت هسته‌اي ايران را ملغي کند.

H. ابعاد نظامي احتمالي

38. گزارش‌هاي پيشين مدير کل آژانس اتمي مسايل باقيمانده مرتبط با ابعاد نظامي احتمالي برنامه هسته‌اي ايران و اقدامات لازم از سوي ايران براي حل آن مسايل را شرح داده است. در گزارش ماه فوريه مدير کل (GOV/2010/10)، آژانس شماري از موضوعات فني که براي پرداختن به آن به اتفاق ايران مورد نياز است را شرح داد. با اين همه از آگوست 2008، ايران از بحث درباره مسايل باقيمانده با آژانس يا ارائه هر گونه اطلاعات اضافي يا دسترسي به مکان‌ها يا افراد مورد نياز براي پرداختن به نگراني‌هاي آژانس امتناع ورزيده و اعلام کرده است که ادعاهاي مربوط به ابعاد نظامي احتمالي برنامه هسته‌اي آن بي اساس هستند و اينکه اطلاعات اطلاعاتي که آژانس به آنها اشاره مي‌کند بر اساس اسناد جعلي است.

39. بر اساس يک تحليل کلي که توسط آژانس با استفاده از تمام اطلاعاتي که در دسترس آن بوده انجام داده است، آژانس درباره وجود احتمالي فعاليت‌هاي مرتبط هسته اي گذشته يا جاري فاش نشده مربوط به سازمان‌هاي نظامي مرتبط از جمله فعاليت‌هاي مربوط به توسعه يک محفظه کلاهک براي موشک هنوز نگران است. نشانه‌هايي وجود دارد که شماري از اين فعاليت‌ها ممکن است بعد از 2004 ادامه يافته باشد.

40. ضروري است که ايران با آژانس در اين مسايل تعامل کند و اينکه آژانس اجازه يابد از تمام سايت‌هاي مرتبط بازديد کند، به تمام تجهيزات و اسناد مرتبط دسترسي داشته باشد و اجازه داشته باشد تا با تمام افراد مرتبط مصاحبه کند، بدون هيچگونه تاخير بيشتري. گذشت زمان و از بين رفتن احتمالي دسترسي به برخي اطلاعات مرتبط فوريت اين موضوع را افزايش مي‌دهد. تعامل اساسي و پيش فعال ايران براي براي قادر ساختن آژانس به پيشرفت در زمينه راستي آزمايي صحت و کامل بودن اظهارات ايران ضروري است.


I. خلاصه

41. مادامي که آژانس به راستي‌آزمايي عدم انحراف مواد هسته‌اي اعلامي ايران ادامه مي‌دهد، ايران همکاري‌هاي لازم به منظور اجازه به آژانس براي تاييد اينکه تمام مواد هسته‌اي در ايران در فعاليتهاي صلح‌آميز هستند را فراهم نکرده است.

42. ايران، به طور خاص‌تر، الزامات ذکر شده در قطعنامه‌هاي شوراي حکام و شوراي امنيت شامل اجراي پروتکل الحاقي که براي اعتمادسازي در زمينه هدف انحصارا صلح‌آميز برنامه هسته‌اي ايران و حل مسائل باقيمانده ضروري هستند را اجرا نمي کند. ايران به طور ويژه نياز به همکاري در زمينه توضيح مسائل باقيمانده که نگراني‌ها درباره ابعاد نظامي احتمالي برنامه هسته‌اي را افزايش مي‌دهند، دارد و از جمله اين همکاري تامين دسترسي به تمام سايتها، تجهيزات، اشخاص و مدارک مورد درخواست آژانس است. ايران همچنين نياز به اجراي کد تعديل شده 3.1 در زمينه تهيه سريع اطلاعات طراحي دارد.

43. بعلاوه، ايران بر خلاف قطعنامه‌هاي مرتبط شوراي حکام و شوراي امنيت، فعاليتهاي مرتبط غني‌سازي را تعليق نکرده است. ايران به فعاليت تاسيسات غني‌سازي سوخت و تاسيسات غني‌سازي سوخت آزمايشي در نطنز ادامه داده و غني‌سازي اورانيوم تا 20 درصد اورانيوم 235 را در تاسيسات غني‌سازي سوخت آزمايشي و اکنون در دو آبشار به هم مرتبط را آغاز کرده است. ايران به ساخت تاسيسات غني‌سازي سوخت فوردو ادامه داده است. به منظور راستي‌آزمايي زمانبندي و ماهيت واقعي تاسيسات غني‌سازي سوخت آزمايشي، ايران هنوز نيازمند تامين دسترسي آژانس به مدارک طراحي مرتبط و شرکتهاي دخيل در طراحي و ساخت تاسيسات است. ايران همچنين نياز به ارائه يک پرسشنامه اطلاعات طراحي کامل براي اين تاسيسات دارد. ايران همچنين اعلام کرده است که مکان‌هايي را براي تاسيسات غني‌سازي جديد انتخاب کرده است و اينکه ساخت يکي از اين تاسيسات حدود مارس 2011 آغاز خواهد شد، اما اين کشور اطلاعات طراحي مورد نياز و دسترسي مطابق توافق پادمان‌هاي ايران و ترتيبات اجرايي را در اختيار آژانس قرار نداده است.

44. به طور مشابه، ايران بر خلاف قطعنامه‌هاي مرتبط شوراي حکام و شوراي امنيت به ساخت رآکتور IR-40 و فعاليتهاي مرتبط آب سنگين ادامه داده است. به آژانس اجازه نمونه‌برداري از آب سنگين که در تاسيسات تبديل اورانيوم اصفهان ذخيره شده است، داده نشد. همچنين براي آژانس امکان دسترسي به تاسيسات توليد آب سنگين فراهم نشد. مادامي که آژانس مي‌تواند گزارش دهد که ايران بيانيه‌هاي را مبني بر اينکه آن فعاليتها را تعليق نکرده است، آژانس بدون دسترسي کامل به آب سنگين در تاسيسات تبديل اورانيوم، تاسيسات توليد آب سنگين و ساير تاسيسات که ايران اعلام کرده است قصد دارد آنها را بسازد، قادر به راستي‌آزمايي چنين بيانيه‌هايي و نتيجتا گزارش کامل درباره اين موضوع نيست.

45. ايران به تعيين دو بازرسي که اخيرا در ايران بازرسي انجام دادند اعتراض کرد. آژانس اساسي را ايران بواسطه آن اعتراض خود را توجيه کرده است رد مي‌کند؛ آژانس همچنين نگران است که اعتراض مکرر به تعيين بازرسان مجرب، روند بازرسي را مختل کرده و از توانايي آژانس براي اجراي پادمان‌ها در ايران مي‌کاهد.

46. مديرکل از ايران مي‌خواهد که گامهايي را در راستاي اجراي کامل توافق پادمان‌ها و ساير الزامات خود شامل اجراي پروتکل الحاقي بردارد.

47. مديرکل به گزارش‌دهي به نحو مقتضي ادامه خواهد داد.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha

این مطالب را از دست ندهید....

فیلم برگزیده

برگزیده ورزشی

برگزیده عکس